1
Mrmraj, mesto, mrmraj!
Iztegni svoje brezštevilne jezike v nebo,
poliži dež, posuši se v soncu,
okusi, okusi kršje, mesto, strpaj razvaline
v brezno svojega žrela, goltaj grušč in bljuvaj bes.
Z jeziki odsuni steklo iz oken,
splazi se skozi kleti, zavij vzdolž stopnišč,
zadremaj v vrtovih in poljubi, mesto, poljubi
ugledno prebivalstvo,
diskretno poljubi njihov izbran koš z raki.
Molči še, mesto, moraš molčati, potrpežljivo čakaj,
potopljeno v lepoto, ki je več ni,
oskrunjeno, presnovljeno
do temeljev, v prah, v hitro zbledel spomin.
Molčite, usta, molčite, naj se jeziki
zakotalijo iz tvojih rožnatih globin,
brezštevilni jeziki tega jezikavega mesta,
zgovornega mesta, oplenjenega mesta, zmajastega mesta.
Čakaj, a ne čakaj, da letni čas mine,
ne čakaj na kakšnega Mihaela,
ne čakaj, da gozd, od spoznanja drhteč,
zacveti.
Govori, Bruselj, govori,
ko bo mrmranje jezikov
primamilo brezštevilne popotnike, da prisluhnejo.
2
Govori, Bruselj, govori,
toliko ust imaš,
a v nobenih ne biva vsa resnica.
Govori, Bruselj, odpri svoja domišljava usteca, pokaži
svoj razbiti beraški gobec,
pridi, na dan z njim, ne sramuj se, mesto, ponosno
razkrij svojo opravo, svoje evrokratske razpoke,
ki goltajo sočutje, bljuvajo smernice:
daljinsko vodene nezgrešljivo padajo
z betonsko sivega, zastrtega neba.
Ne sramuj se, Bruselj, mrmraj in odstri,
pripoveduj zgodbe o navlaki in krami, naj bo tvoja beseda večglava,
kdor molči, mori.
Vse jih razgali, blebetave brazde,
zehajoči, požrešni gobček dojenčka,
ki hlasta za vsemi bradavicami, za vsemi,
pokaži jih,
s svežim, pretočnim denarjem prepojene brbončice,
arabsko žrelo, razbeljen sovražni golt,
škrlatno kurbirsko režanje.
In ne pozabi najnežnejšega blejanja
preganjanih glasov, svojega prastarega jezika na smrtni postelji,
kdor pozablja, izdaja.
4
Govori, Bruselj, govori,
naj se iz tvojih ust z vsako besedo, kot v starih pravljicah,
zakotalijo diamanti in biseri.
Ovesi z dragimi kamni šepavce,
ovesi cigane z dragulji
in ovesi z briljanti
Marollienne razbolelih nog.
Govori, Bruselj, govori,
povzdigni vse svoje glasove,
ovesi z mesčevimi kamni in rubini,
surovim zlatom in smaragdi,
kristalnim sijajem in akvamarini.
plahe potepuhe, krepajočo samoto
ki nima niti lista papirja,
da bi zakrila svojo goloto.
prevod: Milan Dekleva in Mateja Seliškar Kenda
5
Govori, Bruselj, govori
z glasom mojstrov,
trdim in ostrim kot konica nalivnih peres.
Posrkaj, posrkaj na tisoče znakov.
Gheestelycke dronckenheyt maeckt menighe vremde maniere,
maeckt ongeduericheit soe dat ghi moet lopen, springen en tripudieren.
Govori, Bruselj, govori, ville oubliée, chant passionné,
s Place de Brouckère do Place Sainte-Justine
do neuporabne postaje Calevoet,
ti si olje, ki se razliva iz rezervoarja jezika.
Brussel,
ik zen oengedoen
'k weit nog zeive buume stoen,
de parfum van de rue Blaes
dat es zjust gaas.
Govori, Bruselj, zievert, parle!
Evropske odrešitvene vojske korakajo po avenijah
kot heroin po žilah starega džankija.
On marche au milieu des choses mal unies,
željno iščejo die seltenen Spitzen
ach, das zu besitzen, zo seltenen Spitzen!
Hiše so pod steklenim zvonom
in visoki žerjavi odstopajo od neba
kot grozne živali, ki se počasi zibajo in priklanjajo
in nikogar, nikogar ni na teh ulicah in trgih
to take the shuddering city in his arms.
Ah, Cortázar, Dos Passos,
Benn, Baudelaire, Rimbaud,
Auden, Couperus, Marx in Hugo
in posebej ti, Willem Frederik Hermans,
zakaj niste umrli v Bruslju?
Skupaj bi lahko strašili
skoz opere in polnilnice,
derrière les Rideaux, v Parts in partije,
z našo ladjo norcev, ki pušča,
bi veslali vzdolž nabrežja,
sejanje strahu po bankrotiranih borzah,
predstavljanje demokracije evropskim komisijam
in Belgijsko državo preslepiti, da naroči na milijarde
evrov za pesmi.
Ob prvi jasni uri bi stali skupaj,
poslušali zvoke obupne prometne konice,
popolnoma tihi, stisnjeni skupaj, mrtvo pijani,
vsak od nas antični Kretčan osuplo zija
v razsvetljenega binkoštnega poliglota.
Bruselj, mesto,
Whose terrible future may have just arrived.
prevod: Ana Pepelnik
6.
Povorka čarovnikov se razliva z grajskega griča.
Med pozibavanjem trosi čokolado in brstični ohrovt.
Prve čarovnice letijo v nebo, sedeč
na prenosnikih z netopirjevimi krili.
Družine gnezdijo sredi cest,
papá, mamá, otročki, nečaki, tete
psi, mačke, limonade, gajbe piva,
rozinovega kruha, svežega kakor sobote.
V Bruslju ima umetnost glavno moč,
župani grejo po pokoro v noč.
V rdečih oblakih vstaja Delavski dom,
na Schumanovem trgu se kisajo pošasti,
segnijejo v vrtinčaste pomije,
gosposke hiše kvišku se praskljajo,
odete v pražnje se vzvišeno smehljajo.
Maročani pojejo po flamsko,
fašistoidni Flamci vpijejo kot srake,
v senzualnem ritmu raija delajo korake.
Ker Bruselj je kot genialni jezikovni stroj,
le deček čarodej pozna njegov ustroj.
Pritisnite na gumb, umetniki in mojstri,
posprejajte po mestu vse zidove, vsako cesto
z večglasno hvalnico za pankrtsko nevesto.
prevod: Milan Dekleva in Mateja Seliškar Kenda
1.
Spreek, stad, spreek!
Strek je talloos veel tongen ten hemel,
lik aan de regen, looi in de zon,
proef, proef het puin, stad, slinger ruïnes
de kloof van je keel in, verslik je in gruis en hoest woede.
Druk met je tongen het glas uit de ramen,
sluip door de kelders, wentel langs trappen,
sluimer in tuinen en zoen, stad, zoen,
de bewoners van stand,
zoen zeer behoedzaam hun exquise krabbenmand.
Zwijg nog, stad, nog geldt het te zwijgen, oefen geduld,
verzonken in schoonheid die niet meer is,
geschonden, getranssubstantieerd,
tot fundering, tot stof, tot snel verdoffend geheugen.
Zwijg, tongen, zwijg, laat de talen
nóg niet van je rozige welvingen rollen,
de talloos veel talen van deze taalstad,
spraakstad, braakstad, draak van een stad.
Wacht, maar wacht geen seizoenen,
wacht niet op een aartsengel Michaël,
wacht niet tot het woud van het weten wuivend
in bloei staat.
Spreek, Brussel, spreek,
zodra het klokken van talen
de talloos veel reizigers kan lokken tot luisteren.
2.
Spreek, Brussel, spreek,
je hebt zoveel monden,
in niet een woont de waarheid alleen.
Spreek, Brussel, open je juffersmondje, laat zien
je brokkelende bedekaarsbakkes,
kom, voor de dag ermee, schaam je niet stad, stel tentoon
je trotse tuig, je eurocratische gleuven
die deernis opslokken, richtlijnen uitspuwen
telegeleid en trefzeker neerdalend
uit de betongrijze, lichtschuwe lucht.
Schaam je niet, Brussel, spreek en onthul,
laat horen verhalen van werzel en warmoes,
veelkoppig je woord,
wie verbergt, pleegt een moord.
Laat ze allemaal zien, je taterende groeven,
je geeuwende, gretige zuigelingenmuiltje,
happend naar alle tepels, naar alle,
laat ze zien,
je door vers, vloeibaar geld geïrrigeerde papillen,
je Arabische strot, je witgloeiende haatbek,
je hoerengrijns van karmijn.
En vergeet niet het tederste geblaat
van verbannen stembanden, van je stokoude taal
op haar sterfbed,
wie vergeet, pleegt verraad.
4.
Spreek, Brussel spreek,
laar met elk woord, als in oude sprookjes,
diamanten en parels rollen uit je monden.
Behang met edelstenen de mankepoten,
behang de zigeuners met je kleinodiën
en behang met briljanten
de Marollienne met de zere benen.
Spreek, Brussel, spreek,
verhef al je stemmen,
behang met maansteen en smaragd,
robijnen en kristallen pracht
de schuwe zwervers die verrekken,
die zelfs geen blad papier meer hebben
om hun naaktheid te bedekken.
5.
Spreek, Brussel, spreek,
in stemmen van meesters
hard en scherp als punten van pennen.
Zuig je vol, zuip de duizenden tekens.
Gheestelycke dronckenheyt maeckt menighe
vremde maniere,
maect ongeduericheit soe dat ghi moet lopen,
springen, tripudieren.
Spreek, Brussel, ville oubliée, chant passionné,
van de place de Brouckère tot de place Sainte-Justine
tot het nutteloos station van Calevoet
ben jij de olievlek uit de tank van de taal.
Brussel,
ik zen oêngedoên
’k weit nog zeive buûme stoên,
de parfumvan de rue Blaes
dat es zjust gaas.
Spreek, Brussel, zievert, parle!
De Europese heilscharen waren door je lanen
als heroïne door de aderen van een bejaarde junk,
on march au milieu des choses mal unies,
zij zoeken begerig die seltenen Spitzen,
Ach, das zu besitzen, zo seltene Spitzen!
Er staat een stolp over de huizen
en hoge hijskranen steken als verschrikkelijke dieren
tegen de hemel af en zwenken en knikken langzaam
en niemand is er, niemand, op deze straten en pleinen
To take the shuddering city in his arms.
Ach, Cortázar, Dos Passos,
Benn, Baudelaire, Rimbaud,
Auden, Couperus, Marx en Hugo,
en vooral jij, Willem Frederik Hermans,
waarom zijn jullie niet in Brussel gestorven?
We hadden samen kunnen spoken
in opera’s en bottelarijen,
derrière les Rideaux, in Parts en partijen,
ons lekke narrenschip langs de kaaien pagaaien,
in failliete beurzen paniek zaaien,
in de Europese Commissie de democratie stichten
en de Belgische staat met een miljardenbestelling van
gedichten oplichten
en in het eerste, heldere uur zouden wij samen staan,
beluisterend de radeloze ochtendspits,
zwijgend bijeengedromd met zatte botten,
elk een Kretenzer gapend naar
verlichte pinksterpolyglotten.
Brussel, stad
Whose terrible future may have just arrived.
6.
Een stoet van tovenaars daalt nu de Hofberg af,
zij strooien wiegend chocola en spruitjes uit,
de eerste heksen scheren door het zwerk, gezeten
op laptopjes voorzien van vleermuisvlerken.
Families nestelen zich in het midden van de straten,
papá, mamá, klein grut, de neven en de magen,
honden, katten, limonade, bier in kratten
en krentenbrood zo vers als jonge zaterdagen.
In Brussel heeft de kunst de macht overgenomen,
de burgemeesters zijn op boetetocht naar Rome.
Met zilveren camera gewapend wandelt Buls
op spillebenen door zijn vreemde, wrange stad,
bij elke foto die hij neem verdwijnt een torenflat.
In rode wolken staat het Volkshuis weder op,
de monster aan het Schumanplein beschimmelen,
verkazen, rotten weg in maalstromen van brij,
de nobele herenhuizen krabbelen overeind
en glimlachen voornaam, getooid met feestkledij.
De Marokkanen zingen in het Meulebeiks
en de Vlaams Blokkers kwelen uit volle borst verhalen
op raimuziek, vol sensuele gutturalen.
Want Brussel is een geniale taalmachine,
alleen de kleine magiër kan haar bedienen.
Druk op de knoppen, meesters aller kunsten
en spuit op alle muren van de stad breeduit
het polyfone loflied voor de bastaardbruid.
